Weert en omgeving

Introductie Natuur in Weert en omgeving.
Op onderstaande tabel zie je een overzicht van de door mij bezochte natuurgebieden. Deze kun je aanklikken.
Woorden in de berichten die rood gekleurd zijn, verwijzen naar een onderwerp. Als je daar op klikt kom je in dat bericht terecht. Door links bovenaan het scherm op het pijltje te klikken, ga je weer terug naar het vorige bericht.

"De huidige gemeente Weert en omgeving was in oude tijden voor ¾ omringd door woeste gronden, plassen en moerasgebieden. Het "eiland van Weert" kon toen ook alleen maar bereikt worden via hoger gelegen zandruggen (een overblijfsel uit de ijstijd), die in de moerassige gebieden lagen." (Bron: Stan Smeets, in "Andermaal Altweert").
Volledige tekst >>

Select language

Volgers


Posts tonen met het label Blauwe meertje. Alle posts tonen
Posts tonen met het label Blauwe meertje. Alle posts tonen

maandag 21 september 2015

Plannen CZW, een bedreiging voor de Kruispeel

Op dit moment is er weer veel te doen over de CZW langs de Zuid-Willemsvaart in Weert.
In mijn post “Er gaat veel mis bij het Blauwe Meertje" heb ik al geschreven dat men (m.n. de VVD) af wil van de in 2004 gemaakte afspraak (extensieve recreatie =wandel- fiets- en ruitergebied) naar actieve recreatie rond de plas. De ontgronder wil een “Weert Beach” creëren en B&W zien dat helemaal zitten.....
Hoewel het gebied bestemd is als natuurgebied, is de natuur nu helaas ondergeschikt gemaakt aan recreatie. Op onderstaande schets van de CZW (van 1 april 2014!!!!) zie je de plannen, die nu openbaar zijn gemaakt.

In plaats van de overeengekomen ontgronding in 2018 af te ronden, wil de ontgronder dus doorgaan en in ruil daarvoor een recreatiegebied ontwikkelen. Prompt kwamen de lokale natuurverenigingen, maar ook Milieufederatie Limburg en Natuurmonumenten tegen deze plannen in het geweer. De vrees bestaat namelijk dat dit niet alleen zal leiden tot grote bedreigingen voor natuur en landschap rond de plas zelf, maar indirect ook tot verdere grondwaterdaling, wegstromen van kwelwater en dus ook verdere verdroging van nabij gelegen Natura2000/EHS-gebieden en dan in het bijzonder de Kruispeel.

In Dagblad De Limburger van vrijdag 18 september wordt hierover het volgende vermeld:
"Geen toenadering inzake CZW". "Natuurverenigingen en ontzander Kuypers Kessel BV staan nog steeds lijnrecht tegenover elkaar wat betreft de uitbreiding van de CZW. Kuypers wil de zandwinning uitbreiden. Daardoor ontstaat, naast het Blauwe meertje, een tweede plas. Als tegenprestatie wil Kuypers onder meer een strandbad, parkeerplaats, zandspeelplek en duikplaats aanleggen. Natuurverenigingen verzetten zich tegen het plan, omdat er in hun ogen te diep en te dicht bij Natura2000- gebied Kruispeel gegraven wordt".

Door de plannen komt niet alleen weinig van de eerder beloofde natuurcompensatie terecht, maar is het vooral de verandering in de grondwaterstand, die funest zal zijn voor de Kruispeel.
Het is terecht dat de Natuurverenigingen hier tegen in gaan.
Ze hebben een alternatief plan opgesteld. Vooral de voorgenomen aanleg van de “Natuur- en duikplas” is een heet hangijzer.

Het voert te ver om in deze post op de perikelen omtrent de plas dieper in te gaan, maar voor geïnteresseerden zijn onderstaande links interessant om eens te bekijken.
Door op een link te klikken, vind je de visies van een drietal betrokken natuurorganisaties die tegen dat voornemen zijn.
Ecologische werkgroep Weert Zuid
Natuur en Milieufederatie
Stichting Groen Weert

De Kruispeel is een gebied met hoge natuurwaarden en een ecologische verbindingszone tussen de omliggende natuurgebieden, maar heeft al jarenlang te maken met een sterke daling van de grondwater- stand vanwege ontwaterings- en ontginningswerkzaamheden en grondwaterwinningen in het verleden.
Voor een goede ontwikkeling van de Kruispeel is het zure en voedselarme Kempen kwelwater, de kalkrijkere en voedselrijkere kanaalkwel van de Zuid-Willemsvaart, het verhogen van het grondwaterpeil en het vasthouden van het oppervlaktewater van belang. Door het graven van een plas in de nabije omgeving ondervindt het grondwater minder weerstand en zo trek je het water als het ware naar de plas, in plaats van dat het kwelt en in de Kruispeel tot boven het maaiveld komt.

In de volgende post wil ik wat meer over de Kruispeel vertellen.

woensdag 18 december 2013

Waarom is het water van het blauwe meertje zo blauw?

Elke keer als ik een bezoek breng aan het Blauwe Meertje in het IJzerenmangebied, sta ik vol bewondering te kijken hoe blauw het water is. Eigenlijk vreemd. Hoewel water een kleur lijkt te hebben, is het doorzichtig Vanuit de lucht en ook vanaf de kant zien we een blauw meer, maar als we er zelf in staan, of erin gaan zwemmen, dan is het water ineens doorzichtig en helemaal niet blauw.

“Waarom lijkt dat water dan zo blauw?” vraag je je af. Het antwoord is weerspiegeling.

Water heeft bij het vallen van de avond de kleur van de ondergaande zon
De kleur bestaat uit licht dat terugkaatst. Overdag de kleur van een blauwe of grauwe hemel en ‘s avonds de kleur van de ondergaande zon. ’s Nachts is het water donker als de nachthemel, met soms een streep melkwit maanlicht eroverheen en een witte glans als er golfjes zijn.
Conclusie: De kleur van het water is een reflectie van de kleur van de lucht.

De blauwe kleur in het water ontstaat overdag door de zon. Bij helder weer, met fel zonlicht, ziet het water er blauwer uit dan bij bewolkt weer. Vooral in tropische landen is dit ook heel goed te zien.

Dus hoe feller de zon, hoe blauwer het water…... Dat de weersgesteldheid voor een groot deel de kleur van het water bepaalt, is te zien op onderstaande foto’s.

IJzerenman met bewolkte lucht
IJzerenman bij helder weer en zonlicht
Blauwe meertje met bewolkte lucht
Blauwe meertje bij helder weer en zonlicht

Een volledige regenboog tijdens onze vakantie in Kessel
Licht dat van de zon af komt, is wit.

Wit licht bestaat echter uit kleuren, waar- onder dus ook blauw. Dat is goed te zien met bijv. een prisma, of bij een regenboog. Wanneer het (wit) licht “gebroken” wordt door water, ontstaat een diversiteit aan kleuren in een indrukwekkende boog.

Men heeft het altijd over 'de zeven kleuren van de regenboog', maar meestal kom je niet verder dan zes: rood, oranje, geel, groen, blauw, en paars. Indigo is dan de 7e kleur.

We kunnen die regenboog alleen zien als er  vocht in de lucht zit en de zon schijnt. De regenboog is dan ook geen tastbaar iets, maar een weerspiegeling. Het zonlicht valt op de druppels water in de lucht en zorgt zo voor een kleurrijke regenboog.

*** Is het je trouwens ooit opgevallen, dat de volgorde van de kleuren bij twee regenbogen tegengesteld is; de rode randen van de beide bogen wijzen naar elkaar toe...... Een ander kenmerk van het volledige regenboog- verschijnsel is de donkere hemel tússen de bogen.

Zonnige dag bij de centrale zandwinning in november 2013
Terug naar mijn verhaal…….
De zon straalt dus verschillende kleuren zonlicht uit. Het licht dat verder door de atmosfeer gaat, wordt afgebroken, omdat er steeds meer licht van andere kleuren wordt geabsorbeerd. Dit wordt  Rayleighverstrooiing genoemd.  Een deel van het licht dringt ook een eind het water in, waar het  wordt  verstrooid en terugkaatst. Het wordt als het ware “opgeslorpt”. Door het water zelf, maar vooral door de opgeloste en zwevende stofdeeltjes in dat water. De rode stralen worden het eerst opgenomen in het water. Water absorbeert rood licht 100 maal meer dan blauw licht en verstrooit blauw licht 5 maal meer dan rood licht.

foto van het ondiep gedeelte van de plas in augustus 2013
foto van het diep gedeelte van de plas op dezelfde dag
Als de weg die een lichtstraal moet afleggen groter wordt, worden dus ook steeds meer rode en deels ook groene lichtdelen geabsorbeerd. Een dunne laag water heeft weinig of geen kleur, want het laat al het licht door, maar met een dikkere waterlaag is dat anders. Maw. hoe dieper de bodem ligt, des te minder rood de straal bevat. Blauwe stralen blijven veel langer schijnen en gaan daardoor dieper het water in.  Wat er uiteindelijk terug kaatst, heeft een blauwe of blauwgroene kleur. Als het water helder is en de bodem zuiver, worden de blauwe stralen nog beter gereflecteerd, waardoor het water nog blauwer lijkt.

Foto gemaakt op een zonnige dag in augustus 2013

De Kleine IJzerenman is ondanks de zon niet blauw, maar eerder grijs.
De diepte, maar ook de mate van vervuiling bepalen hoeveel het water blauw reflecteert. Met vervuiling bedoel ik de opgeloste stoffen en stofdeeltjes die door het water zweven. Daardoor wordt het water minder door- zichtig en kunnen de blauwe stralen er niet goed door. De Kleine IJzerenman bijvoorbeeld kleurt niet blauw, maar eerder grijs. Dit komt doordat er overal in het water zoveel deeltjes in het water zweven, dat bijna al het licht dat er in valt wordt geabsorbeerd. Aan de kant is er door plantengroei, modder en ander (omgewoeld) bodemspul zoals bladafval, nog meer vervuiling en veran- dert de kleur van het water naar gelang de aard van de vervuilende stoffen. Het water wordt dan groen grijs of grijsbruin. Bij kleine slootjes is die vervuiling ook groter en goed te zien aan de kleur van het water. Als het water niet zuiver (helder) is, zitten er dus stoffen en materialen in het water die de kleur bepalen.

Een groen "blauw meertje" in november 2011
Je hebt vast ook wel eens gezien dat het water een groenachtige kleur heeft. Dit kan o.a. komen door de temperatuur van het water. Koud of warm water heeft een andere doordringbaar- heid voor licht, en zodoende krijg je die mooie groene kleur in ijskoud water.

Tot slot: ook golven hebben invloed op de kleur. Dit is vooral goed te zien vanuit de lucht. De golven die te zien zijn, en zich dus aan het oppervlak bevinden, zorgen ervoor dat de weerkaatsing niet goed plaats kan vinden. Voor een goede weerkaatsing is een glad oppervlak nodig; "glad als een spiegel". Een meertje waarin geen golven aan de oppervlakte te zien zijn, zal dus feller en zichtbaarder weerspiegelen.

zaterdag 30 november 2013

Verdroging rond het blauwe meertje.

In de vorige blog heb ik het over (het ontbreken van) biodiversiteit bij de CZW gehad en de bedreigingen die er zijn. Bedreigingen die van grote invloed zijn voor de hele omgeving en daardoor ook bedreigingen voor alle daar voorkomende levensvormen. Bij afname van biodiversiteit wordt het biologisch evenwicht zwakker en kwetsbaarder voor ziekten, en plagen door soorten die geen tegen- spelers meer hebben. Vergelijk het met een spelletje Mikado; om de beurt wordt er door iemand een stokje uit de stapel met stokjes weggehaald, totdat het mis gaat en de hele boel instort.....

de biodiversiteitsmeter toont de biodiversiteit van de omgeving
De bij de CZW geplaatste biodiversiteits- meter toont de situatie van de biodiversiteit in het gebied en moet een stimulans zijn tot gezamenlijke acties om deze te verhogen. Biodiversiteit is de variatie in planten en dieren en diversiteit aan ecosystemen, die je binnen een bepaald gebied vindt. Er zijn 3 niveaus: rood, oranje, groen.

De foto geeft niet de juiste stand van zaken aan, want ik heb begrepen dat de meters zo laag staan vanwege vandalisme en dat het niveau voor de plantjes inmiddels vanwege de vele en zeldzame soorten al op het hoogste peil zou mogen staan. Desondanks is er bij de plas nog veel werk te doen, want biodiversiteit is meer dan plantjes alleen..... Wat je al hebt, moet je echter koesteren.

De biodiversiteitmeter is ontwikkeld door ingenieursbureau Grontmij en ECNC, een Europees kenniscentrum op het gebied van biodiversiteit en duurzaamheid. Behalve de Gemeente Weert en CZW is ook IVN-Weert, en vooral de Ecologische Werkgroep Weert Zuid, als onafhankelijke partij bij dit project betrokken.


Doordat de dijken van de Zuid-Willemsvaart (Lozerweg) water doorlaten, is er achter de dijken sprake van een nat gebied, met bijzondere plantensoorten. Deze strook loopt door tot aan de Kruispeel en Laurabossen en maakt deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). In de "broekbossen", gelegen tussen kanaal en plas aan de noordzijde van de Heihuisweg, is echter duidelijk het probleem van verdroging en verruiging te zien.

 
Er liggen, voor zover ik heb kunnen zien, drie poelen, maar daar is op dit moment niet veel meer van over. Hier is de verdroging heel duidelijk te zien, want er staat nauwelijks meer water in. Omdat de poelen ook blijkbaar al jaren niet onderhouden zijn, is er niet veel meer van over en liggen ze vol met een dikke bladlaag, of zijn nagenoeg dichtgegroeid met riet. Er is dus duidelijk sprake van verlanding en van een broekbos is eigenlijk niets meer te merken.


Je ziet hier en daar nog bijvoorbeeld wat wilde kamperfoelie, maar het zijn vooral braam en brandnetels die overheersen en bomen als eik, berk, den en vogelkers hebben de overhand. De els vind je er nog amper...
Er is op de meeste plaatsen bijna geen doorkomen aan. De voor een (voedselarm) broekbos kenmerkende planten tref je hier dan ook niet (meer) aan.

Hoewel ten zuidwesten van de Heihuisweg ook geen onderhoud meer is gepleegd, laten de 2 poelen daar een heel ander beeld zien. Blijkbaar werkt de Heihuisweg als een soort buffer en is dat deel wel nog erg nat. Maar ook hier moet onderhoud gepleegd worden.


In het gebied liggen, haaks op het kanaal, greppels die in vroegere jaren in de drijfnatte kanaalstrook zorgden voor de afwatering. Omdat het gebied nu hoger is komen te liggen dan de plas, zijn de greppels direct bij de plas echter kurkdroog; er is sprake van een grote aanzuigende werking vanuit de plas op de kanaalkwel. Op de foto's kun je dat goed zien.

uit: CZW komt de afspraken niet na.
De Ecologische Werkgroep Weert- Zuid die de inventari- satie doet, maar ook de handen uit de mouwen steekt, vindt kappen van bomen en begroeiing in de strook, opschonen en uitgraven van de poelen, dan ook hard nodig. Opgemerkt moet worden, dat (zoals Stichting Groen Weert al heeft aangegeven), vooral eerst het weglekken van het (kwel)water richting plas stopgezet moet worden, door het plaatsen van een leemscherm.
Zie tekening.

dinsdag 19 november 2013

Er gaat veel mis bij het blauwe meertje.

Zoals je in de vorige post over het "blauwe meertje" hebt kunnen zien, levert de zandwinning aan de rand van het IJzerenman-gebied langzaam maar zeker een prachtige grote plas op.
Maar niet alles wat mooi is, is ook goed. "Schone schijn bedriegt" bij de CZW, want vanaf het begin zijn er dingen mis gegaan. Dingen die een buitenstaander niet ziet, want die ziet alleen die mooie blauwe plas...

Economische- en natuurbelangen kunnen daar blijkbaar ook niet door één deur. De plas zou, zo was de afspraak, bijvoorbeeld helemaal teruggegeven worden aan de natuur, maar op dit moment zijn er verschillende politieke partijen in Weert, waaronder D66 en de VVD, die dit willen loslaten en nu voorstander zijn van een meer intensieve recreatie (zoals een zwemstrandje en daghoreca).

CZW in augustus 2013
Ik vraag me af of dit wel mogelijk is bij een plas die op plaatsen meer dan 20 meter diep is en in 2010 is verontreinigd vanwege het dumpen van vervuild slib uit o.a. Sarsven en Tungelroyse beek. Tevens gaan deze partijen wel erg gemakkelijk voorbij aan het feit dat Zwembad de IJzerenman nu al niet het gewens- te aantal bezoekers voor het buitenbad haalt en dat, mochten deze plannen doorgaan, er nog grotere exploitatietekorten komen. Het jaar 2012 werd al afgesloten met - € 406.000! Ik zie de bui al hangen...

CZW in november 2013
Er komen echter vooral signalen, dat de CZW de gemaakte afspraken, willens en wetens, niet na komt !!!
De provincie treedt niet op en heeft schijnbaar (economisch?) belang bij veel graven; “de Provincie Limburg kiest consequent voor CZW en laat in feite zo de natuur en de burgers van Weert in de kou staan”.
Aldus Stichting Groen Weert (SGW). Er is bewust gekozen voor een neutrale en onafhankelijke positie en men staat los van politieke partijen of stromingen.

de plaats waar vervuild slib is gestort in 2010
- Al in oktober 2010 trok SGW aan de bel, vanwege het storten van vervuild slib.
- In mei 2011 richtte SGW zich in een schrijven tot de leden van Provinciale- en Gedeputeerde Staten van Limburg vanwege het niet nakomen van de afspraken betreffende boscompensatie. Volgens de vergunning moet CZW het gekapte bos herplanten. Dit is keer op keer uitgesteld (inmiddels meer dan 10 jaar).

 
Tot slot sprak SGW de vorige maand nogmaals zijn zorg uit, dat de CZW de gemaakte afspraken niet na komt. Er is volgens hen sprake van een onbalans tussen de belangen voor natuur en burger en de CZW.
Op hun site staat de pers-versie CZW: fijn zand, grof geld. met alles nog eens op een rijtje:
- Het storten van verontreinigde grond en baggerspecie en daardoor het verontreinigen van grondwater.
- Het niet aanbrengen van een leemlaag om verdroging van de omgeving tegen te gaan.
- Onvoldoende boscompensatie.
- Meer zand winnen dan toegestaan.

Behalve SGW is het de SP-Weert die de ontwikkelingen met argusogen volgt en aan de bel trekt als iets niet volgens afspraak verloopt. In maart 2011 werd het college van B&W bijvoorbeeld op mogelijke stortingen van ‘klasse B’ slib/specie gewezen en op 8 maart van dit jaar stond op de weblog van de SP-Weert een interessant artikel van Jeroen Goubet over het  niet nakomen van de afspraken door CZW.


Er zijn gelukkig ook een aantal positieve ontwikkelingen. Ik denk bijvoorbeeld aan de komst van de oeverzwaluw (de enige plek in de gemeente Weert). De SP heeft het over mogelijk gevaar vanwege afkalvende oevers, maar als zich hier net vanwege deze oevers een kolonie oeverzwaluwen vestigt, moet er toch een mogelijkheid zijn, dit gedeelte tot verboden gebied te verklaren, zodat de oeverzwaluw hier ongestoord kan nestelen. Het zou toch doodzonde zijn als je deze dieren weer wegjaagt.

De Ecologische Werkgroep Weert Zuid is een groep vrijwilligers die de handen uit de mouwen steekt in het gebied. Behalve het inventariseren van soorten, beoordelen ze bijvoorbeeld de verdrogingssituatie ten gevolge van de zandafgraving en hebben ze aangegeven de poelen en het broekbos naast het terrein van de CZW onder handen te willen nemen. Hierover  wil ik in mijn volgende post wat meer vertellen.


Hoewel je (nog) niet kunt spreken van een weelderige flora rond de plas, is er toch sprake van een goede ontwikkeling, want de Ecologische Werkgroep Weert- Zuid heeft bij een inventarisatie bijna 250 soorten geteld!! Ik vraag me wel af of die rijkdom ook geldt voor het gedeelte waar vervuild slib is gestort? 


Voor biodiversiteit, voor een biologisch evenwicht, is echter meer nodig dan variatie van planten. Biodiversiteit is de afkorting van ‘biologische diversiteit’ en staat voor de verscheidenheid aan álle levens- vormen én ecosystemen. Dus hoe is het bij het zandwingebied gesteld met de diversiteit van de andere soorten (de vogels, insecten, waterdiertjes, zoogdieren, zwammen en micro-organismen) én de diversiteit aan ecosystemen (het geheel van relaties tussen de soorten én het leefgebied)?

Wereldwijd komen steeds meer soorten en leefgebieden onder druk te staan door onze natuurbelastende manier van leven; verzuring, verdroging, vervuiling, overexploitatie van ruimte en grondstoffen.
Deze bedreigingen zien we nu stuk voor stuk dus ook bij de Centrale Zandwinning Weert.
Welke gevolgen heeft dit voor de natuurontwikkeling en de biodiversiteit?

Hoewel er met name in deze periode watervogels op de plas te zien zijn, is het me opgevallen, dat er jaarrond niet zo veel te zien zijn. Heeft dit met de kwaliteit van het water te maken, met voedselrijkdom, met de omgeving, of ....? Dat water is nl., zo blijkt, te zuur. Met een PH die nauwelijks 4 haalt, houdt bijvoorbeeld geen enkele vis het uit. Zijn er voor deze vogels wel voldoende foerageermogelijkheden?
Wat zijn de gevolgen van verdroging, die de zandwinningsplas lijkt te veroorzaken?
In mijn volgende post  kun je wat meer over de verdrogingsproblematiek lezen.

Kortom, er zijn nog veel vragen, onduidelijkheden, problemen die opgelost moeten worden.
In potentie kan dit een prachtig natuurgebied worden, maar de neuzen zullen wel dezelfde richting in moeten wijzen. Te hopen is dat men dat gauw gaat inzien. Of zoals Jeroen Goubet zegt op de SP-weblog:
"Het is tijd om afspraken na te komen. Er wordt nog een paar jaar gegraven en laten we ervoor zorgen dat er in die paar jaar alles gebeurt om de plas op een goede manier achter te laten. Niet ten koste van, maar samen met geld verdienen. Wel zo eerlijk".

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
LAATSTE NIEUWS:
Op de site van "Weert de gekste" lees ik op 10 augustus 2014 het volgende:

Strandwens Blauwe Meertje:
"Veel Weertenaren hebben de wens om alsnog te mogen zwemmen in het meer. Om dit signaal af te geven aan de gemeente Weert is er een speciale facebookpagina aangemaakt voor mensen met diezelfde wens. Binnen een maand tijd heeft de pagina al bijna 300 ‘likes’ gekregen. De kans dat de gemeente Weert gehoor geeft aan deze wens kent enige waarschijnlijkheid. De politieke partij VVD maakt zich al jaren sterk voor een ‘Weert Beach’. In het Coalitieprogramma 2014-2018 van het huidige gemeentebestuur (SP, VVD, Weert Lokaal) staat eveneens het streven om dagrecreatie te realiseren bij het Blauwe Meertje."

Ik lees in dat coalitiepogramma op pagina 7 het volgende:
"In het kader van het verder benutten van het recreatief toeristisch potentieel van Kempen-Broek en een uitloop van het IJzeren Man gebied, worden aanwezige kwaliteiten verder ontwikkeld. Daarbij streven we naar een gebiedsontwikkeling waarin de beoogde functies met elkaar in evenwicht worden gebracht. Wij gaan voor het realiseren van dagrecreatie (‘Weert Beach’)."

Wat heeft de SP er in hemelsnaam toe bewogen zo van mening te veranderen en als een blad aan een boom om te draaien? Zij waren toch vooral degenen die voor extensieve recreatie bleven pleiten, want op die voorwaarden was namelijk de vergunning verleend. En "Afspraak is afspraak" zo predikten ze!!!!.
Wat heeft hier nu gespeeld? Wat bedoelen ze nou met "Wel zo eerlijk" en "Afspraak is afspraak" !!!!!
Door zo'n ommezwaai laat je toch veel (natuur)mensen danig in de kou staan.
Voor mij een reden om mijn mening over de SP ten aanzien van het Blauwe Meertje danig bij te stellen. Mijn vertrouwen in hen heeft in elk geval een flinke knauw gekregen............
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

dinsdag 12 november 2013

Het blauwe meertje

Het "oude" blauwe meertje in 2009
Aan de rand van recreatiegebied de IJzeren Man lag aan de Voorhoeveweg, eind jaren 80 al een kleine plas die was ontstaan door zandwinning en die in de volksmond het “Blauwe Meertje” werd genoemd. De foto's laten zien waarom de plas deze naam kreeg. De blauwe kleur van het water heeft trouwens weinig met de waterkwaliteit te maken. Daarover in een volgende post meer. Hoewel het eigenlijk verboden gebied was, liet men oogluikend toe dat er gezwommen en gevist werd.

De plas maakt sinds eind jaren ‘90 van de vorige eeuw, deel uit van een veel grootschaliger zand- winning, die te zien is als je langs de Zuid-Willems- vaart richting Laurabossen rijdt, of naar de Heihuis- weg gaat. Het is de grootste plas in Midden-Limburg (buiten de Maasplassen) en een wandeling om de plas duurt dan ook al gauw zo’n drie kwartier.

Oudste deel van het blauwe meertje in 2009

Bericht in mei 2001:
““De Provincie Limburg heeft aan de Centrale Zandwinning Weert (CZW) toestemming verleend tot het gefaseerd afgraven van ophoog- en metselzand in het 66 ha. grote ontgrondingsgebied, globaal gelegen tussen de Zuid-Willemsvaart, het bospark de IJzeren Man, de Tungelroyse Beek en het straalbedrijf Cuijpers, in de periode 2002 tot en met 2018. Het plan voorziet tevens in het gedeeltelijk opheffen van de Heihuisweg en gelijktijdig de aanleg van openbare fiets-, wandel- en ruiterpaden.

Centraal in het eindplan staat natuurontwikkeling met beperkte mogelijkheden voor een extensief recreatief medegebruik. Het is de taak van de provincie erop toe te zien dat e.e.a. volgens contract verloopt.
Eén van de voorwaarden van de vergunning houdt o.a. in dat door het aankopen en kappen van ruim 43 ha. naaldbos, het gebied herplant en gecompenseerd zal worden en ingericht wordt als natuurgebied.”


Centrale Zandwinning (CZW) in november 2010
CZW in november 2010
Door dit besluit wordt in 2001 een proces op gang gezet, waardoor in ruil voor zand- en grindwinning door Kuypers Bouwgrondstoffen bv. Kessel, tevens een gevarieerd natuurgebied met een mooie natuurplas van tientallen ha. kan worden gecreëerd. In het plangebied liggen onder andere naaldbossen, maar die zijn voor de natuur tot dusver van weinig belang geweest. Er zijn waarnemingen gedaan, waaruit bleek dat er geen vaste rust- en verblijfplaatsen van diersoorten waren en dat zowel in het plangebied als in de directe omgeving voldoende alternatieve foerageergebieden zijn, waar de verschillende soorten naar kunnen uitwijken. Het broekbos langs de Lozerweg laat men ongemoeid en dient als "doorgangsgebied" richting Kruispeel en als buffer.
De ingreep heeft dan ook geen negatieve invloed op de planten- dierenpopulatie en kent alleen maar winnaars; in ruil voor zandwinning, krijgen we er een prachtig natuurgebied voor terug.

Het gebied wordt door deze ontwikkeling een niet onbelangrijke schakel tussen het IJzerenmangebied en de Kruispeel/ Laurabossen/Kettingdijk en maakt zodoende deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur.

Centrale Zandwinning in april 2013
CZW vanaf Herenvenneweg in augustus 2013
oudste deel van de CZW vanaf Heihuisweg in augustus 2013
Vandaar dat er dan ook algemene instemming was voor dit plan. Mits het terrein, zo is de afspraak, na afloop van de zandwinning zal worden heringericht ten behoeve van natuurontwikkeling. “Als compen- satie voor het ontgronden wordt het gebied ingericht als een natuurgebied met extensieve recreatie”. Hiermee bedoelt men: wandel-, fiets- en visactiviteiten. Natuur moet hier de ruimte krijgen en intensieve recreatie, zoals een zwemstrand met bijv. een horecavoorziening behoort niet tot de mogelijkheden.


CZW in november 2013
Toen ik bovenstaande foto plaatste op Columbus Reisreporter, kreeg ik lovende reacties over het gebied en het ziet er natuurlijk ook prachtig uit. Toch is het eigenlijk "schone schijn"; mooi is niet altijd goed.....
De zandwinning levert inderdaad langzaam maar zeker een prachtige grote plas op, maar het creëren van een waterplas is niet hetzelfde dan natuurontwikkeling. Vanaf de start gaan er helaas dingen mis.
In mijn volgende post hierover meer.

Blogarchief